433/83

ΑΡΙΘ.: 433/83 Είδος Εγγράφου: ΠΡΟΕΔΡΙΚΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ ΦΕΚ: 163Α Π.Δ. 433/83 (ΦΕΚ-163 Α’) : ‘Όροι εκμεταλλεύσεως και κυκλοφορίας στο εμπόριο των φυσικών μεταλλικών νερών

Το παρόν ΠΔ τροποποιείται από την υπ’ αριθ. Υ2/ΟΙΚ.329/98 (ΦΕΚ 114 Β’)

απόφαση Υπ. Εθνικής Οικονομίας Υγείας και Πρόνοιας.

‘Εχοντας υπόψη:

1. Το άρθρο 4 παράγ. 1 του ν. 1338/83 «Εφαρμογή του Κοινοτικού δικαίου

(ΦΕΚ 34/τ.Α/17.3.83)».

2. Το άρθρο 4 του ν. 1104/80 «περί εκπροσωπήσεως της Ελλάδος στις

Ευρωπαϊκές Κοινότητες, ιδρύσεως Διπλωματικών και Προξενικών Αρχών και

ρυθμίσεως άλλων συναφών οργανικών θεμάτων» (ΦΕΚ 298/ΤΑ/29.12.80) σε

συνδυασμό με την παράγρ. 1 του άρθρου 3 του π.δ. 574/1982 «Ανακατανομή

των αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (ΦΕΚ 104 Τεύχος Α/30.8.82) κλπ. (γν. ΣτΕ).

Αρθρο 1

1. Σκοπός του παρόντος Πρ. Διατάγματος είναι η προσαρμογή της Ελληνικής

νομοθεσίας προς την οδηγία του Συμβουλίου των ΕΚ 80/777/ΕΟΚ «περί

προσεγγίσεως της νομοθεσίας των Κρατών μελών σχετικά με την εκμετάλλευση

και κυκλοφορία στο εμπόριο των φυσικών μεταλλικών νερών» όπως

εδημοσιεύθη στην ελληνική γλώσσα στην Επίσημη Εφημερίδα των ΕΚ κατηγορία

13 τόμος 009 σελ. 132.

2. Το παρόν Πρ. Διάταγμα αφορά τα νερά που προέρχονται από το έδαφος της

Ελλάδος ή άλλου κράτους Μέλους των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και

αναγνωρίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, η οποία

εκδίδεται μετά γνωμάτευση της αρμόδιας Επιτροπής του επομένου εδαφίου, ή

από την αρμόδια Αρχή του άλλου κράτους Μέλους, αντίστοιχα ως φυσικά

μεταλλικά νερά ανταποκρινόμενα στους όρους του Τμήματος 1 του

Παραρτήματος 1 του παρόντος.

Η αρμόδια να γνωματεύσει για την αναγνώριση νερών ως φυσικών μεταλλικών

Επιτροπή θα συγκροτείται κατά περίπτωση με απόφαση του Υπουργού Υγείας

και Πρόνοιας και θα αποτελείται από τον ιατρό Υγειονολόγο Δ/ντή της

Δ/νσεως Δημοσίας Υγιεινής του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας και τον

Καθηγητή της Εδρας Ανοσοβιολογίας και Εφηρμοσμένης στην Υγιεινή

Μικροβιολογίας, της Υγειονομικής Σχολής Αθηνών ή τους νόμιμους

αναπληρωτές τους, καθώς και από ένα χημικό του υπουργείου Εμπορίου ή του

Γενικού Χημείου του Κράτους, ένα χημικό ή γεωλόγο ή μεταλλειολόγο του

Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας (τομέας Βιομηχανίας) και ένα γεωλόγο του

Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, προτεινόμενους από τις

Υπηρεσίες τους.

3. Το παρόν Προεδρικό Διάταγμα αφορά επίσης τα νερά, που προέρχονται από

το έδαφος χώρας εκτός των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και που εισάγονται στην

Ελλάδα και αναγνωρίζονται ως φυσικά μεταλλικά νερά με απόφαση του

Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας μετά γνωμάτευση της αναφερόμενης στο

δεύτερο εδάφιο της προηγουμένης παραγραφ. Επιτροπής.

Τα νερά που προηγούμενου εδαφίου μπορεί να αναγνωρισθούν ως φυσικά

μεταλλικά νερά μόνον αν υπάρχει πιστοποιητικό της εξουσιοδοτημένης γι

αυτό Αρχής της Χώρας από το έδαφος της οποίας προέρχονται, με το οποίο

θα πιστοποιείται ότι τα νερά αυτά πληρούν τους όρους του Τμήματος Ι του

Παραρτήματος I του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος και ότι η ίδια Αρχή

ασκεί συστηματικό έλεγχο όσον αφορά την εκπλήρωση των όρων της

παραγράφου 2 του Παραρτήματος ΙΙ του παρόντος.

Το προηγούμενο πιστοποιητικό θεωρείται ισχυρό για περίοδο δύο ετών, η

οποία αρχίζει από την ημερομηνία εκδόσεώς του. Δεν είναι πάντοτε

αναγκαία η επανάληψη της διαδικασίας αναγνωρίσεώς του ως μεταλλικού, αν

το πιστοποιητικό ανανεωθεί πριν από την εκπνοή της διετούς περιόδου

ισχύος του.

Το ανωτέρω πιστοποιητικό θα συντάσσεται στην Ελληνική γλώσσα ή θα

συνοδεύεται από επίσημη μετάφραση στην Ελληνική γλώσσα.

4. Το παρόν Προεδρικό Διάταγμα δεν εφαρμόζεται: – στα νερά που θα

θεωρούνται φάρμακα σύμφωνα με την έννοια της οδηγίας 65/65 ΕΟΚ. – στα

φυσικά μεταλλικά νερά, που χρησιμοποιούνται, στη θέση των πηγών τους,

για θεραπευτικούς σκοπούς στα υδροθεραπευτήρια για λουτροθεραπεία και

όχι για ποσιοθεραπεία.

5. Η απόφαση αναγνωρίσεως από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, που

προβλέπεται στις παραγράφους 2 και 3 αυτού του άρθρου, κατάλληλα

αιτιολογημένη δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ισχύει από

την ημερομηνία εκδόσεώς της.

6. Οι αποφάσεις αναγνωρίσεως φυσικών μεταλλικών νερών, που εκδίδονται

σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου τούτου, καθώς και της ανακλήσεως

τους, κοινοποιούνται στην Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για την

ενημέρωση του πίνακα των αναγνωρισμένων φυσικών μεταλλικών νερών, που

δημοσιεύεται στην επίσημη Εφημερίδα των Eυρωπαϊκώv Κοινοτήτων.

Αρθρο 2

Νερά που προβλέπονται από το παρόν Προεδρικό Διάταγμα και είναι σύμφωνα

με αυτό είναι τα μόνα, που επιτρέπεται να κυκλοφορήσουν στο εμπόριο ως

φυσικά μεταλλικά νερά.

Αρθρο 3

Η εκμετάλλευση των πηγών των φυσικών μεταλλικών νερών και η εμφιάλωσή

τους θα γίνεται σύμφωνα με τους όρους του Παραρτήματος ΙΙ του παρόντος

Προεδρικού Διατάγματος.

‘Αρθρο 4

1. Το φυσικό μεταλλικό νερό, μιας πηγής δεν επιτρέπεται να υποβληθεί σε

καμιά επεξεργασία εκτός από τις ακόλουθες:

α. αποχωρισμός των ασταθών συστατικών, όπως οι ενώσεις του σιδήρου και

του θείου, με διήθηση ή κατακάθηση, ενδεχόμενα μετά από επίδραση

οξυγόνου και εφόσον η επεξεργασία αυτή δεν μεταβάλλει τη σύσταση του

νερού τούτου όσον αφορά τα φυσικά χαρακτηριστικά, στα οποία οφείλει τις

ιδιότητές τους.

β. ολική ή μερική απομάκρυνση του περιεχόμενου ελεύθερου διοξειδίου του

άνθρακα με μεθόδους αποκλειστικά φυσικές.

γ. εμπλουτισμό ή επανεμπλουτισμό με διοξείδιο του άνθρακα, υπό τους

όρους που ορίζονται στο Τμήμα ΙΙΙ του Παραρτήματος Ι του παρόντος.

2. Ειδικότερα απαγορεύεται η επεξεργασία απολυμάνσεως με οποιαδήποτε

μέθοδο, με την επιφύλαξη του σημείου γ της παραγράφου 1, ή η προσθήκη

βακτηριοστατικών ουσιών ή κάθε άλλη επεξεργασία που μπορεί να μεταβάλει

το μικροβιακό φορτίο του φυσικού μεταλλικού νερού.

3. Η παράγραφος 1 δεν αποτελεί εμπόδιο στη χρησιμοποίηση ενός φυσικού

μεταλλικού νερού στην παραγωγή ελεύθερων αλκοόλης αναψυκτικών ποτών.

Αρθρο 5

1. Ο αριθμός των αποικιών του συνόλου των μικροβίων, που επιζούν στα

φυσικά μεταλλικά νερά στην πηγή, θα πρέπει να ανταποκρίνεται στον αριθμό

αποικιών που φυσιολογικά βρίσκονται στο νερό της πηγής και να αποτελεί

ικανοποιητική ένδειξη προστασίας της πηγής έναντι κάθε μολύνσεως. Η

μέτρηση αυτή των αποικιών θα γίνει με τους όρους, που περιέχονται στο

σημείο 1, 3, 3, του τμήματος ΙΙ του Παραρτήματος Ι του παρόντος.

Μετά την εμφιάλωση ο αριθμός αποικιών δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 100

ανά χιλιοστόλιτρο στους 20°-22° C για 72 ώρες σε θρεπτικό άγαρ ή σε

μίγμα άγαρ- ζελατίνης και τις 20 ανά χιλιοστόλιτρο 37° C για 24 ώρες σε

θρεπτικό άγαρ. Ο αριθμός αποικιών θα πρέπει να ελέγχεται πριν περάσουν

12 ώρες από την εμφιάλωση και το νερό να έχει διατηρηθεί σε 4° C μέχρι

1° C κατά το χρονικό αυτό διάστημα.

Στην πηγή οι τιμές αυτές δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις 20 αποικίες ανά

χιλιοστόλιτρο στους 20°-22° C για 72 ώρες και τις 5 αποικίες ανά

χιλιοστόλιτρο στους 37° C για 24 ώρες, αντίστοιχα, με την επεξήγηση ότι

οι τιμές αυτές πρέπει να θεωρούνται σαν καθοδηγητικές και όχι σαν

ανώτερα επιτρεπόμενα όρια.

2. Στην πηγή και σε όλη τη διάρκεια διαθέσεως και εμπορίας το φυσικό και

μεταλλικό νερό θα πρέπει να είναι ελεύθερο από:

α. Παράσιτα και παθογόνους μικροοργανισμούς.

β. Κολοβακτηρίδια (Ε. COLI), Κολοβακτηριοειδή και εντερόκοκκους σε κάθε

250 χιλιοστόλιτρα δείγματος νερού που εξετάζεται.

γ. Σπορογόνα θειοαναγωγικά αναερόβια μικρόβια σε κάθε 50 χιλιοστόλιτρα

δείγματος νερού που εξετάζεται.

δ. Πυοκυανική ψευδομονάδα (PS Aeroginosa) σε κάθε 250 χιλιοστόλιτρα

δείγματος νερού που εξετάζεται.

3. Με την επιφύλαξη των οριζόμενων στις παραγράφους 1 και 2 και τις

συνθήκες εκμεταλλεύσεως που καθορίζονται από το Παράρτημα ΙΙ στη φάση

της εμπορίας. – Ο αριθμός αποικιών όλων των επιζώντων μικροβίων των

φυσικών μεταλλικών νερών δεν μπορεί να είναι διαφορετικός από εκείνου

που προέρχεται από τον φυσιολογικό πολλαπλασιασμό των μικροβίων, τα

οποία περιείχε το νερό στην πηγή. – Τα φυσικά μεταλλικά νερά δεν πρέπει

να παρουσιάζουν μεταβολές στους οργανοληπτικούς χαρακτήρες.

Αρθρο 6

Κάθε δοχείο χρησιμοποιούμενο για τη συσκευασία των φυσικών μεταλλικών

νερών πρέπει να είναι κατάλληλο να δεχθεί σύστημα κλεισίματος

σχεδιασμένο κατά τρόπο που να αποκλείει κάθε δυνατότητα παραποιήσεως ή

μολύνσεως του περιεχομένου.

Αρθρο 7

1. Η ονομασία με την οποία κυκλοφορούν τα μεταλλικά νερά είναι: «φυσικό

μεταλλικό νερό», ή, αν πρόκειται για φυσικό μεταλλικό νερό αεριούχο,

όπως καθορίζεται στο τμήμα ΙΙΙ του Παραρτήματος Ι του παρόντος, κατά

περίπτωση «φυσικό μεταλλικό νερό φυσικώς αεριούχο», «φυσικό μεταλλικό

νερό ενισχυμένο με αέριο της πηγής», «φυσικό μεταλλικό νερό με προσθήκη

διοξειδίου του άνθρακα».

Η ονομασία με την οποία κυκλοφορούν τα φυσικά μεταλλικά νερά, που έχουν

υποστεί μια από τις επεξεργασίες που προβλέπονται στο σημείο β της

παραγράφου 1 του άρθρου 4 του παρόντος, συμπληρώνεται κατά περίπτωση με

την ένδειξη «ολικά απαεριωμένο» ή «μερικά απαεριωμένο».

2. Η επισήμανση των φυσικών μεταλλικών νερών πρέπει να περιλαμβάνει

υποχρεωτικά και τις ακόλουθες ενδείξεις:

α. είτε την ένδειξη «σύνθεση σύμφωνα με τα αποτελέσματα της επίσημα

αναγνωρισμένης αναλύσεως … (ημερομηνία)». – είτε την παράθεση των

χαρακτηριστικών συστατικών που προέκυψαν από την ανωτέρω ανάλυση.

β. τον τόπο εκμεταλλεύσεως της πηγής και την ονoμασία της.

3. Εκτός από τις προηγούμενες ενδείξεις πρέπει ακόμα να υπάρχει:

α. ένδειξη της χώρας προελεύσεως όταν το φυσικό μεταλλικό νερό

προέρχεται από πηγή που δεν βρίσκεται σε έδαφος Κράτους Μέλους των

Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

β. αναγραφή των επεξεργασιών που προβλέπονται στο σημείο οι της

παραγράφου 1 του άρθρου 4, εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί.

Αρθρο 8

1. Ένα όνομα οικισμού ή τοποθεσίας μπορεί να περιλαμβάνεται στο κείμενο

της εμπορικής επωνυμίας με τον όρο ότι το φυσικό μεταλλικό νερό

προέρχεται από πηγή, που βρίσκεται στον οικισμό ή στην τοποθεσία αυτή,

και ακόμη ότι το όνομα αυτό δεν θα μπορεί να οδηγήσει σε λάθος όσον

αφορά τον τόπο που γίνεται η εκμετάλλευση της πηγής.

2. Απαγορεύεται η εμπορία ενός φυσικού μεταλλικού νερού μιας πηγής υπό

πολλές διαφορετικές εμπορικές επωνυμίες.

3. όταν οι ετικέτες ή οι επιγραφές που φέρονται πάνω στα δοχεία μέσα στα

οποία ένα φυσικό μεταλλικό νερό προσφέρεται για πώληση, αναγράφουν μια

εμπορική επωνυμία διαφορετική από το όνομα Κως πηγής ή τον τόπο στον

οποίο βρίσκεται αυτή, τότε η ένδειξη του τόπου ή του ονόματος της πηγής

πρέπει να αναγράφεται με χαρακτήρες, των οποίων το πλάτος και το ύψος

ισούται με μιάμιση φορά του πλάτους και του ύψους των χαρακτήρων με τους

οποίους έχει γραφεί η εμπορική επωνυμία.

Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται αναλογικά, με το ίδιο πνεύμα, όσον

αφορά την προβολή που γίνεται στο όνομα της πηγής ή του τόπου που

βρίσκεται αυτή, σε σχέση με την ένδειξη της εμπορικής επωνυμίας. σε κάθε

μορφής διαφήμιση σχετικά με τα φυσικά μεταλλικά νερά.

‘Αρθρο 9

1. Απαγορεύεται, τόσο πάνω στη συσκευασία ή ετικέτα, όσο και σε κάθε

μορφής διαφήμιση, η χρησιμοποίηση ενδείξεων επωνυμιών, βιομηχανικών ή

εμπορικών σημάτων, εικόνων ή άλλων σημείων συμβολικών ή όχι τα οποία:

α. για ένα φυσικό μεταλλικό νερό υπαινίσσονται ένα χαρακτηριστικό, που

δεν έχει, ιδιαίτερα όσον αφορά την καταγωγή, την ημερομηνία άδειας

εκμεταλλεύσεως, τα αποτελέσματα των αναλύσεων, καθώς και ανάλογες

αναφορές στις εγγυήσεις αυθεντικότητας.

β. για ένα συσκευασμένο πόσιμο νερό, που δεν ανταποκρίνεται στους όρους

του τμήματος Ι του Παραρτήματος Ι, είναι ικανά να δημιουργήσουν σύγχυση

με ένα φυσικό μεταλλικό νερό και κυρίως η ένδειξη «μεταλλικό νερό».

2. α. Απαγορεύονται όλες οι ενδείξεις, που εμφανίζονται στο Παράρτημα

ΙΙΙ του παρόντος, εφόσον πληρούνται τα αντίστοιχα κριτήρια, που επίσης

καθορίζονται εκεί ή σε άλλες διατάξεις, με την προϋπόθεση ότι οι

ενδείξεις αυτές στηρίζονται σε φυσικοχημικές αναλύσεις, και, αν είναι

αναγκαίο, σε φαρμακολογικές, φυσιολογικές και κλινικές εξετάσεις, που

έχουν πραγματοποιηθεί με αναγνωρισμένες μεθόδους και σύμφωνα με την

παράγραφο 2 του τμήματος 1 του Παραρτήματος Ι.

γ. Δεν επιτρέπονται οι ενδείξεις «ενισχύει την πέψη», «μπορεί να ευνοεί

τις ηποτοχολικές λειτουργίες» ή άλλες παρόμοιες ενδείξεις, σχετικές με

την επίδραση του νερού στις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού, έστω

και αν δεν έρχονται σε αντίθεση με τις απαιτήσεις του σημείου α’ αυτής

της παραγράφου ή πληρούν τις προϋποθέσεις, που καθορίζονται ανωτέρω στο

σημείο β.

Αρθρο 10

Το παρόν Προεδρικό Διάταγμα δεν ισχύει για τα φυσικά μεταλλικά νερά, πού

προορίζονται για εξαγωγή σε χώρα εκτός των Μελών των Eυρωπαϊκώv Κοινοτήτων.

‘Αρθρο 11

Οι διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας για την ποιότητα των εμφιαλωμένων

επιτραπέζιων νερών, που αναφέρονται στους όρους ιδρύσεως και λειτουργίας

των εργοστασίων εμφιαλώσεως νερού, στα μέσα συσκευασίας του νερού και

στις δειγματοληψίες νερού πριν και μετά την εμφιάλωσή του, εφαρμόζονται

για τις εγκαταστάσεις εμφιαλώσεως των φυσικών μεταλλικών νερών, εφόσον

δεν έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις του παρόντος.

Αρθρο 12

Οι παραβάτες του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος διώκονται και

τιμωρούνται σύμφωνα με το άρθρο 3 α.ν. 2520/40, όπως έχει αντικατασταθεί

με το άρθρο μόνο του ν. 29/43, που κυρώθηκε με την 303/46 ΠΥΣ, εκτός αν

από άλλες διατάξεις Νόμων προβλέπονται βαρύτερες ποινές:

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

Ι. ΟΡΙΣΜΟΣ

1. Noείται ως φυσικό μεταλλικό νερό μικροβιολογικώς κατάλληλο, σύμφωνα

με την έννοια του άρθρου 5, που έχει υπόγεια προέλευση και που υπόκειται

σε εκμετάλλευση από μια ή περισσότερες φυσικές εξόδους μιας πηγής ή

τεχνητές μετά από γεώτρηση ή άλλα τεχνικά έργα.

Τα φυσικά μεταλλικά νερά διακρίνονται σαφώς από το πόσιμο γενικά νερό.

α. από τη φυσιολογική τους σύσταση, που χαρακτηρίζεται από την

περιεκτικότητα τους σε ανόργανα άλατα, ιχνοστοιχεία ή άλλα συστατικά και

σε μερικές περιπτώσεις από ορισμένα αποτελέσματα στον ανθρώπινο οργανισμό.

β. από την αρχική φυσική κατάστασή του, χαρακτηριστική που και τα δύο

έχουν διατηρηθεί άθικτα λόγω της υπόγειας προελεύσεως του νερού, το

οποίο είναι προστατευμένο από κάθε κίνδυνο ρυπάνσεως.

2. Αυτά τα χαρακτηριστικά, ικανά να προσδίδουν στο φυσικό μεταλλικό νερό

τις ευνοϊκές για την υγεία ιδιότητές του, πρέπει να έχουν εκτιμηθεί:

α. από απόψεως:

1. γεωλογικής και υδρολογικής 2. φυσικής, χημικής και φυσικοχημικής.

3. μικροβιολογικής 4. φαρμακολογικής, φυσιολογικής και κλινικής, αν

είναι ανάγκη.

β. σύμφωνα με τα κριτήρια που απαριθμούνται στο τμήμα ΙΙ.

γ. σύμφωνα με τις επιστημονικές μεθόδους, που έχουν εγκριθεί από το

Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Οι εξετάσεις που προβλέπονται από το

σημείο α.4. της παραγράφου αυτής μπορούν να είναι προαιρετικές όταν το

νερό παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά συνθέσεως βάση των οποίων ένα νερό

θεωρήθηκε φυσικό μεταλλικό νερό μέσα στο Κράτος Μέλος Καταγωγής, πριν

από τη θέση σε ισχύ της οδηγίας 80/777/ΕΟΚ ειδικότερα πρόκειται για την

περίπτωση που το εν λόγω νερό περιέχει ανά χιλιόλιτρο αρχικά και έπειτα

από την εμφιάλωση τουλάχιστον 1000 Μc ολικών στερεών εν διάλυση ή

τουλάχιστον 250 Μc ελεύθερου διοξειδίου του άνθρακα.

Η σύνθεση, θερμοκρασία και τα άλλα κύρια χαρακτηριστικά του φυσικού

μεταλλικού νερού πρέπει να μένουν σταθερά στο πλαίσιο των φυσικών

διακυμάνσεων. Ειδικότερα, δεν πρέπει να μεταβάλλεται από τις ενδεχόμενες

διακυμάνσεις της παροχής της πηγής.

Κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου 5, ως φυσιολογικός αριθμός

αποικιών του συνόλου των μικροβίων ενός φυσικού μεταλλικού νερού νοείται

η αισθητά σταθερή μικροβιακή χλωρίδα (αριθμός αποικιών μικροβίων) του

νερού στην πηγή, πριν από οποιαδήποτε επεξεργασία, της οποίας η ποιοτική

και ποσοτική σύνθεση, που έχει ληφθεί υπόψη για την αναγνώριση του νερού

αυτού, ελέγχεται με περιοδικές αναλύσεις.

ΙΙ. ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΟΡΙΣΜΟΥ.

Μια γεωλογική – υδρογεωλογική έρευνα πηγής φυσικού μεταλλικού νερού

πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει:

1.1.1. ακριβή τοποθέτηση του σημείου υδροληψίας με ένδειξη υψομέτρου του

σε χάρτη κλίμακας όχι μεγαλύτερης από 1:1.000.

1.1.2. μία λεπτομερή γεωλογική και υδρογεωλογική έρευνα της περιοχής της

πηγής.

1.1.3. στρωματογραφία της περιοχής.

1.1.4. περιγραφή του τρόπου συλλήψεως του νερού.

1.1.5. οριοθέτηση της ζώνης προστασίας της πηγής από τις ρυπάνσεις ή

λήψη άλλων μέτρων για την απόφυγή της.

1.2. Προϋποθέσεις για φυσικές, χημικές και φυσικo-χημικές εξετάσεις:

Οι εξετάσεις αυτές θα καθορίζουν:

1.2.1. Την παροχή της πηγής.

1.2.2. τη θερμοκρασία του νερού στην πηγή και τη θερμοκρασία του

περιβάλλοντος.

1.2.3. τη σχέση μεταξύ της φύσεως των πετρωμάτων και της φύσεως και του

τύπου των ανόργανων συστατικών του νερού.

1.2.4. το στερεό υπόλειμμα στους 180 C και 260° C.

1.2.5. την ειδική ηλεκτρική αγωγιμότητα ή αντίσταση στη θερμοκρασία

μετρήσεως.

1.2.6. τη συγκέντρωση σε ιόντα υδρογόνου (ΡΗ).

1.2.7. τα ανιόντα και κατιόντα.

1.2.8. τα μη ιονισμένα στοιχεία.

1.2.9. τα ιχνοστοιχεία.

1.2.10. τη ραδιενέργεια του νερού στην Πηγή.

1.2.11. ενδεχόμενα τις σχετικές αναλογίες σε φυσικά ισότοπα των δομικών

στοιχείων του νερού, οξυγόνο και υδρογόνου (πρώτιο, δευτέριο, τρίτιο).

1.2.12. την τοξικότητα ορισμένων συστατικών του νερού λαμβανομένων υπόψη

των ορίων, που έχουν καθορισθεί προς τoύτο για κάθε ένα από αυτά.

1.3. Κριτήρια για μικροβιολογικές αναλύσεις στην πηγή. Οι αναλύσεις

αυτές περιλαμβάνουν:

1.3.1. απόδειξη απουσίας παρασίτων και παθογόνων μικροοργανισμών.

1.3.2. ποσοτικό προσδιορισμό αποικιών των επιζώντων μικροβίωνδεκτών

κοπρανώδους μολύνσεως.

α. απουσία κολοβακτηριδίων (Ε. COLI) και άλλων κολαβακτηριοειδών σε 250

χιλιοστόλιτρα σε 37° C και 44,5° C αντίστοιχα.

β. απουσία εντεροκόκκων σε 250 χιλιοστόλιτρα.

γ. απουσία σπορογόνων, θειοαναγωγικών αναερόβιων μικροβίων σε 50

χιλιοστόλιτρα.

δ. απουσία πυοκυανικής Ψευδομονάδας (Pheudomonas aeroginosa) σε 250

χιλιοστόλιτρα.

1.3.3. καταμέτρηση αποικιών επιζώντων μικροβίων ανά χιλιοστόλιτρο νερού:

α. σε 20°-22° C για 72 ώρες σε θρεπτικό άγαρ ή μίγμα άγαρ ζελατίνης.

β. σε 37° C για 24 ώρες σε θρεπτικό αγαρ.

1.4. ‘Οροι που εφαρμόζονται στις φαρμακολογικές και κλινικές εξετάσεις:

1.4.1. Η φύση των εξετάσεων, στις οποίες πρέπει να εφαρμόζονται

επιστημονικά αναγνωρισμένες μέθοδοι, πρέπει να προσαρμόζεται στα

ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του φυσικού μεταλλικού νερού και στα

αποτελέσματα του στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως η διούρηση, η γαστρική ή

εντερική λειτουργία, η αντιστάθμιση της πενίας σε ανόργανες ουσίες.

1.4.2. Η διαπίστωση της σταθερότητας και της μεταξύ αυτών συμφωνίας ενός

μεγάλου αριθμού κλινικών παρατηρήσεων μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις,

να υποκαταστήσει τις εξετάσεις που προβλέπονται στο προηγούμενο σημείο

1.4:1. υπό τον όρο ότι η σταθερότητα και η συμφωνία ενός μεγάλου αριθμού

παρατηρήσεων επιτρέπουν την επίτευξη ίδιων αποτελεσμάτων.

ΙΙΙ. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΜΕ ΤΑ ΑΝΑΒΡΑΖΟΝΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΝΕΡΑ.

Τα αναβράζοντα φυσικά μεταλλικά νερά ελκύουν κατά την ανάβλυση ή μετά

την εμφιάλωση αυθόρμητα και κατά τρόπο σαφώς αντιληπτό διοξείδιο του

άνθρακα υπό συνήθεις συνθήκες πιέσεως και θερμοκρασίας.

Τα νερά αυτά κατανέμονται σε τρεις κατηγορίες, σε κάθε μια από τις

οποίες ισχύουν οι κατωτέρω ονομασίες:

α. «φυσικό μεταλλικό νερό φυσικώς αεριούχο», που δηλώνει ένα νερό του

οποίου η περιεκτικότητα σε διοξείδιο του άνθρακα προερχόμενο από την

πηγή, μετά ενδεχόμενο καθαρισμό με καθίζηση και εμφιάλωση, είναι η ίδια

με εκείνη κατά την ανάβλυση αφού ληφθεί υπόψη η εκ νέου εις πίεση

ποσότητας, αερίου, που προέρχεται από τον ίδιο υδροφόρο ορίζοντα,

ποσοτικά ισοδύναμης προς το αέριο που έφυγε κατά τις; διαδικασίες αυτές

και με την επιφύλαξη των παραδεκτών τεχνικών ανοχών.

β. «φυσικό μεταλλικό νερό ενισχυμένο με αέριο της πηγής», που δηλώνει

ένα νερό του οποίου η περιεκτικότητα σε διοξείδιο του άνθρακα

προερχόμενο από τον ίδιο υδροφόρο ορίζοντα, μετά ενδεχόμενο καθαρισμό με

καθίζηση, είναι μεγαλύτερη από εκείνη που διαπιστώνεται κατά την ανάβλυση.

γ. «φυσικό μεταλλικό νερό με προσθήκη διοξειδίου του άνθρακα» που

δηλώνει ένα νερό, στο οποίο έχει προστεθεί διοξείδιο του άνθρακα

προελεύσεως άλλης από εκείνη του υδροφόρου ορίζοντα, από τον οποίο

προέρχεται το νερό.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΕΩΣ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΝΕΡΩΝ

1. Για την εκμετάλλευση μιας πηγής φυσικού μεταλλικού νερού που

βρίσκεται στην Ελλάδα, απαιτείται η έκδοση από τον οικείο Νομάρχη άδειας

μετά από σύμφωνη γνώμη της αναφερόμενης στο επόμενο εδάφιο Επιτροπής ότι

το νερό της πηγής αυτής έχει χαρακτηρισθεί ως φυσικό μεταλλικό νερό, με

την προβλεπόμενη από το άρθρο 1 του παρόντος προεδρικού διατάγματος,

απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και γενικά ότι ανταποκρίνεται

στις απαιτήσεις του τμήματος Ι του παραρτήματος Ι και ότι οι

εγκαταστάσεις εκμεταλλεύσεως του νερού, από την πηγή μέχρι την εμφιάλωση

και την περαιτέρω διάθεση τούτου στο εμπόριο, πληρούν τους όρους της

παραγράφου 2 του παρόντος Παραρτήματος.

Η αρμόδια να γνωμοδοτεί για τη χορήγηση ή μη αδείας εκμεταλλεύσεως πηγής

φυσικού μεταλλικού νερού Επιτροπή συγκροτείται κατά περίπτωση με απόφαση

του οικείου Νομάρχη και αποτελείται από έναν γιατρό, ένα χημικό και έναν

γεωλόγο, ή εν ελλείψει γεωλόγου από έναν μηχανικό αντίστοιχα των

υπηρεσιών Υγιεινής, Εμπορίου ή Χημικό των Υπηρεσιών Βιομηχανίας ή

Δημοσίων ‘Εργων της Νομαρχίας.

2. Οι εγκαταστάσεις, που προορίζονται για την εκμετάλλευση του φυσικού

μεταλλικού νερού, πρέπει να γίνονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να

αποκλείεται κάθε δυνατότητα μολύvσεως του νερού και να διατηρούνται οι

ιδιότητες που ανταποκρίνονται στο χαρακτηρισμό τούτου και τις οποίες το

νερό πρέπει να παρουσιάζει στην έξοδο του.

Για τον σκοπό αυτόν ειδικότερα:

α. η πηγή ή το σημείο εξόδου πρέπει να προστατεύεται από τους κινδύvους

ρυπάνσεως.

β. το σύστημα υδροληψίας, οι σωληνώσεις και οι δεξαμενές πρέπει να

κατασκευάζονται με υλικά κατάλληλα και κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να

αποφεύγεται κάθε χημική, φυσικοχημική και μικροβιολογική μεταβολή του

συγκεκριμένου νερού.

γ. οι συνθήκες εκμεταλλεύσεως και ειδικότερα οι εγκαταστάσεις πλύσεως

των δοχείων και εμφιαλώσεως πρέπει να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις

της υγιεινής, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες Υγειονομικές Διατάξεις

για τα εμφιαλωμένα νερά.

Ειδικότερα τα δοχεία πρέπει να είναι κατεργασμένα ή κατασκευασμένα κατά

τρόπο που να αποκλείεται η αλλοίωση των μικροβιολογικών και χημικών

χαρακτηριστικών των φυσικών μεταλλικών νερών.

δ. απαγορεύεται η μεταφορά του φυσικού μεταλλικού νερού σε δοχεία, που

δεν έχουν εγκριθεί, για τη διάθεση τούτου στον τελικό καταναλωτή.

3. ‘Οταν κατά την εκμετάλλευση διαπιστωθεί ότι το φυσικό μεταλλικό νερό

έχει ρυπανθεί και δεν ικανοποιεί πλέον τα μικριοβολογικά χαρακτηριστικά

που προβλέπονται στο αρθρο 5 του παρόντος προεδρικού Διατάγματος, ο

φορέας εκμεταλλεύσεως είναι υποχρεωμένος να διακόψει αμέσως κάθε

διαδικασία εκμεταλλεύσεως και ειδικότερα την εμφιάλωση νερού, μέχρι να

εξαλειφθεί η αιτία της ρυπάνσεως και το νερό να είναι σύμφωνο με το

άρθρο 5 του παρόντος.

4. Η αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία ενεργεί περιοδικούς ελέγχους για να

διαπιστώνει:

α. ότι το φυσικό μεταλλικό νερό του οποίου η εκμετάλλευση της πηγής έχει

επιτραπεί, είναι σύμφωνο με το Τμήμα Ι του Παραρτήματος 1 β. την

εφαρμογή από το φορέα εκμεταλλεύσεως των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος

παραρτήματος.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ 2 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9

Ενδείξεις

Κριτήρια

Χαμηλή περιεκτικότητα σε άλατα

Η περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα υπολογισμένη ως σταθερό υπόλειμμα δεν

είναι ανώτερη από 500 MG/Ι.

Πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε άλατα

Η περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα υπολογισμένη ως σταθερό υπόλειμμα δεν

είναι ανώτερη από 50 MG/Ι.

Πλούσιο σε ανόργανα άλατα

Η περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα υπολογισμένη ως σταθερό υπόλειμμα

είναι ανώτερη των 1500 MG/ Ι.

Οξυανθρακικό

Η περιεκτικότητα σε όξινα ανθρακικά άλατα είναι ανώτερη από 600 MG/Ι.

Θειικό

Η περιεκτικότητα σε θειικά άλατα είναι ανώτερη από 200 MG/Ι.

Χλωριούχο

Η περιεκτικότητα σε χλώριο είναι ανώτερη από 20 MG/Ι.

Ασβεστούχο

Η περιεκτικότητα σε ασβέστιο είναι ανώτερη από 150 MG/Ι.

Μαγνησιούχο

Η περιεκτικότητα σε μαγνήσιο είναι ανώτερη από 50 MG/Ι.

Φθοριούχο

Η περιεκτικότητα σε φθόριο είναι ανώτερη από 1 MG/Ι.

Σιδηρούχο

Η περιεκτικότητα σε δισθενή σίδηρο είναι ανώτερη από 1 MG/Ι.

Υπόξινο

Η περιεκτικότητα σε ελεύθερο διοξείδιο του άνθρακα είναι ανώτερη από 250

MG/I

Νατριούχο

Η περιεκτικότητα σε νάτριο είναι ανώτερη από 250 MG/Ι.

Κατάλληλο για δίαιτα πτωχή σε νάτριο

Η περιεκτικότητα σε νάτριο είναι κατώτερη από 20 MG/Ι.

‘Αρθρο 13

Τη δημοσίευση και εκτέλεση του παρόντος Προεδρικού διατάγματος

αναθέτουμε στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας.